Coniferen, Pieris, Hulst, Leucothoe en vele andere blad houdende groensoorten zijn onmisbaar in de maanden november en december. Deze groensoorten worden veel gebruikt in boeketten, kransen en andere decoratie voor advent en kerst. Snijgroenkwekerij Van Der Elst is gespecialiseerd in het produceren van allerlei soorten groen. Wij namen een kijkje op het land van Erik de Jonge, die ons een uitgebreide rondleiding gaf.

Snijgroenkwekerij Van der Elst

Snijgroenkwekerij van der Elst is al meer dan 140 jaar actief in het snijgroen en kent een rijke geschiedenis. Het landgoed heeft meerdere opvolgers gekend, maar de naam ‘Van der Elst’ is altijd in ere gebleven, vernoemd naar de eerste oprichter. In de jaren ’90 was Erik als bedrijfsleider actief in het bedrijf. In 2002 heeft hij het bedrijf overgenomen. Van september tot maart produceert Van der Elst op 20 hectare grond ruim 100 ton snijgroen, waarvan de piek (80%) in november en december ligt. Het is voor Erik van groot belang dat er goed wordt geluisterd naar de wens van de klant en dat dit op de juiste manier uitgevoerd wordt.

Dicht bij de natuur

Wij werden overweldigd door de rust en de grote bomen en struiken op het landgoed. Opvallend was de hoeveelheid leven op de tuin: vogels, bijen, insecten en molshopen, we zagen van alles. Er staan buxusstruiken van meer dan 40 jaar oud, Nobilis bomen uit 1900 en de Pierisstruiken groeien onder grote oude eikenbomen. Kwekerij Van der Elst is meer dan alleen een kwekerij, het is een natuurtuin. Erik kiest zijn gewassen die passen op het juiste stuk grond en laat de natuur haar werk doen.

Leucothoe

Tijdens onze rondleiding kwamen we de meest mooie en bijzondere producten tegen. Een populair product onder bloemisten is Leucothoe. Leucothoe komt oorspronkelijk uit Amerika en is bekend om haar prachtige bladkleur in de herfst en winter. Door haar lange vaasleven is Leucothoe ontzettend goed te gebruiken in boeketten of arrangementen. De mooie rode kleur die het blad van de Leucothoe krijgt is geheel afhankelijk van het weer. Hoe meer zonuren de plant krijgt in de zomer, hoe roder het blad kleurt in het najaar. Zodra de nachten kouder worden, trekt het bladgroen (chlorofyl) uit het blad terug in de hoofdstengel, waardoor het blad een prachtige rood/paarse kleur krijgt.
‘Leucothoe is een intensieve teelt’, vertelt Erik. ‘Het gewas is laag, je moet veel bukken en het onkruidvrij houden kost veel tijd.’ Ook is het gewas in het voorjaar gevoelig voor vorst. Erik heeft een sproei installatie boven het gewas hangen, als het laat in het voorjaar gaat vriezen laat hij het gewas beregenen, zodat de jonge scheuten niet kapot gaan.

Ilex aquifolium (Hulst)

Een van de oudste specialiteiten door de jaren heen is de hulst. Hulst wordt al eeuwen lang gebruikt bij diverse feestdagen en heeft verschillende symbolische betekenissen. Hulst is nog altijd heel populair rondom de feestdagen en wordt veel gebruikt door bloemisten en designers. Maar ook kleden mensen hun huis aan met dit prachtige groensoort.
Om mooie bessen te krijgen zijn er mannelijke en vrouwelijke planten nodig. In het voorjaar, als alle bomen bloeien, worden de vrouwelijke bloemen bestoven met het stuifmeel uit de mannelijke bloemen, waardoor de vrouwelijke bomen in het najaar prachtige bessen krijgen.
De rode bessen zijn in eerste instantie giftig voor de vogel, maar zodra het kouder wordt, wordt het zetmeel in de bessen omgezet naar suikers en zijn de bessen wél aantrekkelijk voor de vogels. Tussen de hulstbomen hangen ‘vogelalarmen’ die het geluid nadoen van de roofvogels. Voor ons een nieuwe manier van diervriendelijke bestrijding. Ondanks dat de vogels graag gezien worden in de tuin, verkoopt Erik zijn hulst liever mét bessen.

Pinus parviflora glauca

Ons oog viel op een bijzonder pinussoort met een mooie blauwe gloed. In tegenstelling tot de bekende strakke Pinus strobus, heeft dit soort hele bijzondere ‘pruiken’ en een beetje een grillige vorm. Echt een sfeermaker met kerst en heel mooi te gebruiken in boeketten of decoratie. Een soort dat wel wat moeilijker te telen is dan zijn andere gewassen, legt Erik uit. De hars die in de stelen zit, trekt reeën aan. Zij eten ervan en beschadigen het gewas met hun gewei, omdat ze hun koppen schuren tegen de struiken. Het duurt ook zeker acht tot tien jaar voordat je kunt knippen van een plant. Erik neemt dit voor lief, hij gelooft in dit gewas, het is echt een eyecatcher.

Viburnum bodnantense Dawn

Naast diverse groensoorten heeft Erik nog een aantal exclusieve heestersoorten op zijn landgoed, waaronder de Viburnum bodantense Dawn. Deze Viburnum is een zogeheten naaktbloeier. Zodra het blad er af is, geeft dit gewas prachtige kleine wit/roze bloemen die heerlijk geuren. Deze takken zijn fantastisch voor decoratie. Dit jaar bloeit ze vroeg, omdat het nog extreem warm is voor de tijd van het jaar. Erik verwacht de aanvoer in december en januari.
Ook als tuinplant is deze Viburnum erg mooi. Ze krijgt prachtig rood blad in de herfst, waarna ze bloeit in de winter.

Het landgoed beslaat zo’n 20 hectare waar heel veel diverse gewassen groeien. Prachtige coniferen in de meest mooie kleuren. Ook coniferen worden intenser van kleur als het kouder geweest is. Buxus, Taxus, Pieris, te veel om op te noemen. Het was overweldigend en indrukwekkend.

Arbeid

Het werk bestaat voornamelijk uit het gewas onkruid vrij houden, het verzorgen en snijden van het groen. Wij hadden een prachtige warme dag tijdens ons bezoek, maar omdat de piekmaanden in november en december liggen, is het vaak koud en regenachtig als er geoogst moet worden. De meeste gewassen kunnen tientallen jaren mee, toch moet er af een toe een hoek gerooid worden. Bij het aanpoten van een nieuw gewas maakt Erik een bewuste keuze en kijkt waar veel vraag naar is uit de markt. Omdat de meeste gewassen eerst zes jaar moeten groeien, voordat er geoogst kan worden, moet hij weloverwogen keuzen maken.

Prachtig vak

Snijgroen kwekerij Van Der Elst is MPS A+ gecertificeerd. Erik teelt dicht bij de natuur, heeft weinig bestrijding nodig en dat maakt het vak voor hem ook zo mooi. De oude Nobilis bomen en hagen bieden bescherming voor reeën, fazanten, vossen en andere wilde dieren.
Erik wordt blij als hij over de tuin loopt, overweldigd door de rust en kalmte. “Elke keer als ik over de kwekerij loop verwonder ik me over de natuur. Onze rol is eigenlijk klein, alles wat hier groeit, groeit op eigen kracht door de regen, het (zon)licht en de lucht (co2). Het voelt heel zinvol om aan deze kringloop mee te mogen werken en dit in cultuur te mogen brengen. ‘Het licht’ in de vorm van vele soorten Kerst en decoratietakken elk najaar weer te mogen oogsten voor ‘het feest van het licht’ (het Kerstfeest) en op deze manier een mooi stukje sfeer bij de mensen in huis te brengen.”

FloraPodium, 17 november 2022